Het mooie leven
Doctor Atomic - Batter my heart
Sinds een paar maanden hebben we een kleine flatscreen-tv in onze werkkamer staan, met een kastje van UPC eraan vast waarmee we digitale televisie en radio kunnen ontvangen, én opnemen voor later, als we tijd hebben.
Het grootste genoegen beleef ik aan Mezzo tv, in naadloze opeenvolging de prachtigste concerten, opera’s en balletten, met als enige onderbreking korte, smaakvolle reclame voor eigen programma’s. Brava is voor mijn smaak teveel Classic FM met beeld, te veel verbrokkeling, de fraaie volledige opera’s en balletten overigens niet te na gesproken.
Het was Mezzo dat me tracteerde op de opera Doctor Atomic van de Amerikaanse componist John Adams. Aangrijpend, mede door de fabelachtige cameraregie van Peter Sellars, die ook tekende voor de toneelregie van de opera. Ik zat in mijn stoel genageld bij de grote baritonsolo aan het einde van de 1e actie, een maand voor de eerste test met de atoombom.
Kijk en luister zelf naar wat een Britse recensent ‘the first great opera aria of the 21st century’. De tekst van de aria is een van de ‘Holy Sonnets’ van John Donne (1572–1631).
Gerald Finley zingt de rol van de ‘vader van de atoombom’, Robert Oppenheimer.
Batter my heart, three-person'd God, for you
As yet but knock, breathe, shine, and seek to mend;
That I may rise and stand, o'erthrow me, and bend
Your force to break, blow, burn, and make me new.
I, like an usurp'd town to another due,
Labor to admit you, but oh, to no end;
Reason, your viceroy in me, me should defend,
But is captiv'd, and proves weak or untrue.
Yet dearly I love you, and would be lov'd fain,
But am betroth'd unto your enemy;
Divorce me, untie or break that knot again,
Take me to you, imprison me, for I,
Except you enthrall me, never shall be free,
Nor ever chaste, except you ravish me.
Liefde op het eerste gehoor
In het voorjaar van 1973 vond ik een studentenbaan als kleedster bij de Nederlandse Opera (toen nog Stichting). Het was hard werken, maar daar stond tegenover dat ik avond aan avond omringd werd met muziek, ook als ik even niets te doen had en met mijn studieboeken op de gang tentamens zat voor te bereiden.
In de eerste weken van januari 1974 vonden in Amsterdam en Den Haag de Monteverdi-weken plaats. Op het programma: L’Orfeo, II combattimento di Tancredi e Clorinda, II ballo dell’ingrate, Vespro della Beata Vergine, een concert geheel gevuld met madrigalen, een gedeelte uit Lamento d’Arianne, en L'Incoronazione di Poppea. Eerlijkheid gebiedt: mijn geheugen is wel goed, maar ik herinnerde me niet alle voorstellingen. Gelukkig vond ik het overzicht van het festival in een artikel van Ernst Vermeulen in Ons Erfdeel.
21 januari 1974
Het was in ieder opzicht onvergetelijk, niet alleen omdat ik kennis maakte met de muziek van Claudio Monteverdi en daarin een van mijn favoriete componisten leerde kennen, maar ook omdat ik, op de dag voor mijn 27e verjaardag, mocht invallen voor een ziekgeworden figurant in L’Incoronazione di Poppea. Ik werd in een waanzinnig mooi kostuum van zijdebrokaat gekleed, compleet met reusachtige, met kant afgewerkte neepjeskraag en een riante crinoline en mocht tijdens de Sinfonia het toneel van de Stadsschouwburg op. Zo onderdeel te mogen zijn, hoe bescheiden ook, van die waanzinnig mooie productie, was een extra verjaarscadeautje!
Alle producties in het Monteverdi-Festival werden ontworpen en geregiseerd door de Italiaan Filippo Sanjust (1925-1992). Diens barokke weelderigheid werd prachtig begeleid door Gustav Leonhardt met het Leonhardt Consort.
Maar het was toch vooral de muziek die me greep, zo vol emoties, zo vol leven en zeggingskracht, zo sensueel soms, het was liefde op het eerste gehoor, en die liefde is nog net zo krachtig als veertig jaar geleden bij de eerste kennismaking.
Die herinneringen kwamen in volle hevigheid terug toen Mezzo.tv 'Pur ti miro, pur ti godo’, het slotduet van ‘Poppea’ uitzond.
Countertenor Claudio Cavina dirigeert het Oudemuziekensemble La Venexiana.
De regie is van Paola Reggiani, Emanuela Galli is Poppea en Roberta Mameli zingt Nerone. Oude muziek, moderne regie, en súpersexy! Wat een stem teweeg kan brengen...