Drukke, maar ook mooie tijden! Ik mocht als taalcoach Russisch - mijn
andere vak - weer een aantal producties begeleiden bij het Nederlands
Kamerkoor.
Als eerste was dat 'Jetzt immer Schnee', een absoluut meesterwerk van de Russische componiste Sofia Goebajdoelina,
die in oktober haar 85e verjaardag in Amsterdam vierde met een aantal
concerten. Voor de zomer had het koor al een eenmalige uitvoering
gezongen ter gelegenheid van de Haarlemse Koorbiënnale, maar nu was het
nog meer vor het echie: mevrouw Goebajdoelina was bij de repetities en
het concert op 23 oktober in het Muziekgebouw aan 't IJ aanwezig. Het
NKK zong bij die gelegenheid ook 'The Outsider', een hier totaal
onbekend semitheatraal werk van de voor de meeste mensen al even
onbekende Rus Faradzj Karajev.
Daarvoor moest het handgeschreven Russisch omgezet worden naar voor het
koor lees- en zingbare tekst. De grote verrassing kwam toen ik het voor
het eerst hoorde zingen: niet alleen bleken de tientallen maten met
alleen maar losseklinkers opeens een logica te bevatten - de
medeklinkers uit de woorden waren weggelaten - geleidelijk verscheen er
een impromptu van Franz Schubert in de begeleiding, tegenover de
genadeloze koorpartij een contrasterende milde muzikale streling die ons
in schaterlachen deed uitbarsten.
Jammer dat daar geen opname van bestaat.
Maar het hoogtepunt van deze hele periode waren de voorbereidingen voor de Vespers van Sergej Rachmaninov. Een magnifiek, indrukwekkend werk, bestaande uit 15 koorstukken die samen gemiddeld 1 uur duren. De jonge Letse dirigent Risto Joost (32) was van plan het in minder tijd te doen, vertrouwde hij me toe. Geen plechtstatige kathedrale galm - Rachmaninov's Vespers zijn geen liturgische muziek - maar een warmbloedige, spirituele ervaring stond hem voor ogen. Risto's muzikale en klankkleurideeën over de Vespers vroegen tijd en aandacht, waarbij hij ook een belangrijke rol toebedeelde aan de kleur van de taal (Oudkerkslavisch, in veel opzichten zeer verschillend van het moderne Russisch) en de woordelijke betekenis van de teksten. Met lange repetities overdag, en 's nachts een hutspot van fragmenten van de Vespers in mijn hoofd, voor andere dingen was een paar weken nauwelijks plek.
Het resultaat van al het werk is op het radio4.concerthuis te beluisteren.
Een absolute aanrader!
Er was bij dit project ook een link naar mijn ándere bezigheid, koken: het NKK wilde namelijk op de website een promofilmpje voor de 8 concerten van de Vespers, én Risto zich laten voorstellen als de nieuwe chefdirigent van het koor.
En zo stond ik op 20 september een grote pan borsjt, de beroemde Russische bietensoep, te koken voor het oog van een camera - oude tijden herleefden! En aan het eind van de repetitieperiode maakte ik dezelfde soep in een vlees- én een vegaversie voor zangers en staf van het NKK, 50 man en vrouw.